Polska Akademia Nauk prezentuje... Film o mało znanej podróży Marii Skłodowskiej-Curie do Włoch

13 grudnia 2023, 13:39

Sto dwadzieścia lat temu Maria Skłodowska-Curie i Piotr Curie zostali laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki. Nagrodę współdzielili z Henrim Becquerelem. Dodatkowo na 2023 r. przypadła 125. rocznica odkrycia polonu i radu. Chcąc uczcić obie okazje, Polska Akademia Nauk zaprezentowała krótkometrażowy film dokumentalny. Reżyserem 25-minutowego obrazu pt. „Maria Skłodowska-Curie we Włoszech w poszukiwaniu radu” jest Paweł Cichoński



Już 400 milionów lat temu grzyby wywoływały choroby

11 grudnia 2023, 16:20

W zbiorach skamieniałości Muzeum Historii Naturalnej w Londynie odkryto najstarszego grzyba wywołującego choroby. Patogen nazwany został Potteromyces astroxylicola, na cześć pisarki Beatrix Potter, autorki m.in. Piotrusia Królika. Potter interesowała się grzybami. Jej niezwykle szczegółowe rysunki grzybów i studia nad ich rozwojem w niektórych przypadkach o całe dekady wyprzedzały wiedzę akademicką. Obecnie coraz więcej mykologów postrzega Potter jako ważną osobę na polu rozwoju tej specjalności.


Muzeum zapomnianych polskich wynalazców – pomóż zdecydować, jak będzie wyglądało

8 grudnia 2023, 09:15

Seria „Geniusze i marzyciele” wyciągnęła z zapomnienia nieznanych polskich wynalazców, jak pionier kinematografii Prószyński, awiacji Tański, elektroniki Czochralski, czy serologii Hirszfeld. W czasie realizacji projektu jej twórcy dotarli do wielu niezwykłych obiektów związanych z zapomnianymi geniuszami. I postanowili udostępnić je zainteresowanym. Tak narodził się projekt Timeless – Wirutalnego Muzeum Zapomnianych Wynalazców. A jego twórcy, Stowarzyszenie Rzecznicy Nauki i autorka pomysłu doktor Monika A. Koperska, proszą nas byśmy zdecydowali, jak powinno wyglądać muzeum.


Gdy egipskie zabytki wyłaniały się ze szkockiej ziemi. Niezwykła historia z Melville School

28 listopada 2023, 16:29

W 1984 roku do Royal Scottish Museum przyszło kilkoro nastolatków, byłych uczniów szkoły w Melville House niedaleko Cupar w szkockim Fife, którzy przynieśli obiekt znaleziony przez jednego z nich za pomocą wykrywacza metali. Kurator, Elizabeth Goring, ze zdumieniem stwierdziła, że chłopcy mają wykonaną z brązu egipską figurkę przedstawiającą mężczyznę. Później eksperci z British Museum uznali, że to niezwykła rzeźba przedstawiająca kapłana z darami. Prawdopodobnie powstała w latach 747–656 p.n.e. Nie było to pierwsze starożytne znalezisko pochodzące z terenu szkoły, które trafiło do nowego miejsca pracy Goring.


W ubiegłym roku w Odrze zginęło ponad 3 miliony ryb oraz niemal 90% małży i ślimaków

21 listopada 2023, 11:10

Podczas ubiegłorocznej katastrofy ekologicznej w dolnym biegu Odry zginęło około 3,3 miliona ryb i do 90% małży oraz ślimaków. Kolosalne straty, sięgające 95% populacji, odniósł rodzimy gatunek małża - szczeżui pospolitej. Biorąc pod uwagę fakt, że liczebność inwazyjnej szczeżui chińskiej zmniejszyła się jedynie o 15% istnieje poważne ryzyko wypełnienia niszy ekologicznej po gatunku rodzimym przez gatunek inwazyjny. Autorzy badań przypominają, że w tej części Europy nie udokumentowano dotychczas katastrofy ekologicznej o takiej śmiertelności organizmów wodnych i rekomendują inne niż forsowane przez polski rząd rozwiązania mające doprowadzić do odrodzenia ekosystemu Odry.


Badanie PSA niedoceniany marker przesiewowy

14 listopada 2023, 21:42

Badania przesiewowe (z ang. screening) mają na celu wykrycie osób chorych w grupie przesiewowej. Grupa przesiewowa to taka, w której ryzyko choroby jest wyższe ze względu na wiek, odciążenia genetyczne, czy środowiskowe. Badania te wchodzą w skład programów profilaktycznych mających na celu zapobieganiu lub wykrywaniu choroby na bardzo wczesnym etapie. Przynoszą one wymierne korzyści zarówno dla całych społeczeństw, gdyż obniżają koszty leczenia zaawansowanych postaci chorób, jak również jednostek, zwiększając ich szanse na długie życie.


Kobieta z epoki miedzi przeżyła dwie trepanacje czaszki

14 listopada 2023, 20:06

W 2007 r. w Caravaca de la Cruz w Hiszpanii odkryto zbiorowy pochówek, znany jako stanowisko Camino del Molino. W wykutym w trawertynie grobowcu o średnicy 6–7 m. znajdowały się szczątki co najmniej 1348 osób. Ciała składano w dwóch okresach: w latach 2971–2711 p.n.e. i 2451–2251 p.n.e.. Teraz dowiadujemy się, że jedna z pochowanych tam osób została dwukrotnie poddana trepanacji czaszki i przeżyła zabiegi.


Mutacja BRCA1/BRCA2, a nowe możliwości kliniczne

2 listopada 2023, 17:08

BRCA1 (gen 1 podatności na raka BReast-CAncer) i BRCA2 to geny supresorowe nowotworów, których zmutowane fenotypy predysponują do raka piersi i jajnika. Intensywne badania wykazały, że białka BRCA biorą udział w wielu kluczowych procesach komórkowych. Przede wszystkim oba geny przyczyniają się do naprawy DNA i regulacji transkrypcji w odpowiedzi na uszkodzenie DNA. Ostatnie badania sugerują, że białka BRCA są niezbędne do utrzymania stabilności chromosomów, chroniąc w ten sposób geny przed uszkodzeniem. Nowe dane pokazują również, że BRCA regulują transkrypcję niektórych genów zaangażowanych w naprawę DNA, cykl komórkowy i apoptozę.W wielu z tych funkcji pośredniczy duża liczba białek komórkowych, które oddziałują z BRCA Funkcje białek BRCA są również powiązane z odrębnymi i specyficznymi zdarzeniami fosforylacji.


Okradane przez dziesięciolecia British Museum posiada miliony nieskatalogowanych zabytków

20 października 2023, 10:26

Przed dwoma dniami Komisja Kultury, Mediów i Sportu brytyjskiej Izby Gmin usłyszała szokujące wiadomości. Kradzieże kamieni półszlachetnych, złotej biżuterii i bezcennych zabytków szklanych z British Museum rozpoczęły się już 20–25 lat temu. I pozostawały niewykryte przez dziesięciolecia, gdyż w zbiorach muzeum znajdują się miliony nieskatalogowanych lub tylko częściowo skatalogowanych obiektów.


Szczęście detektorysty. W przeciągu kilku miesięcy znalazł w odległości 50 metrów dwa cenne zabytki

17 października 2023, 18:22

Pewien detektorysta odkrył w niedługim odstępie czasu po dwóch stronach tej samej drogi w pobliżu Frinton-on-Sea w hrabstwie Essex dwa cenne obiekty - złoty pierścionek z mottem po francusku, a także zawieszkę z haczykiem z czasów Tudorów, która stanowiła ozdobę kobiecego stroju.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy